Gardentasun publikoa izango da protagonista uda honetan Menéndez Pelayo Nazioarteko Unibertsitatearen (UIMP) programazioan, uztailaren 2tik 4ra “Gardentasuna Espainian: balantzea eta hobetzeko proposamenak” ikastaroa antolatzen duen Gardentasunerako eta Gobernu Onerako Kontseiluaren eskutik. Matrikula zabalik dago dagoeneko, lotura honetan: Ikastaroak - UIMP.
Ikastaroa Espainiako gardentasunaren egoerari buruz hausnartzeko eta eztabaidatzeko gune gisa diseinatu da. Izan ere, hamar urte bete dira jada gardentasunari, informazio publikoa eskuratzeko bideari eta gobernu onari buruzko 19/2013 Legea indarrean jarri zenetik –Espainian gai horri buruz egin den lehen estatu-legea izan da–, eta Gardentasun Kontseilua abian jarri zenetik –estatu-mailan herritarren eskubideak bermatzen dituen erakunde independente gisa–.
Gardentasuna gaur egun asko erabiltzen den terminoa da; politikariek, kazetariek, herritarrek oro har. Baina, benetan errotuta dago gardentasuna Espainian? Jakin al dute administrazioek kultura-aldaketa bat lortzen eta ulertzen informazio publikoa ez dagokiela esklusiboki? Herritarrek ulertzen dute administrazio publikoek argitaratzen duten informazioa? Zein indargune eta zein ahulgune ditu sistemak? Nola hobetu liteke?
Galdera horiei eta beste askori erantzuten saiatuko dira Santanderreko Magdalena Jauregian egingo den topaketak iraungo duen hiru egunetan, gaian adituak diren hainbat hizlariren hitzaldietatik abiatuta. Gardentasun Kontseiluko profesionalekin batera, Estatuko goi-erakundeetako ordezkariek hartuko dute parte, hala nola Konstituzio Auzitegiko eta Auzitegi Goreneko ordezkariek, unibertsitatekoek, administraziokoek, herritarrek informazio publikorako eta komunikabideetarako duten eskubidearen defentsan oso aktiboak diren gizarte zibileko erakundeek.
Gure herrialdean gardentasun publikoa arrakastaz sendotzeko garrantzi handiko gaiak landuko dira, eta arreta berezia jarriko zaie legearen oinarri diren bi zutabeei, publikotasun aktiboari eta informazio publikoa eskuratzeko eskubideari, eta eskubide horren mugak eta izaera, Auzitegi Gorenaren jurisprudentzia, herritarren eta administrazioaren arteko interakzioa, gobernantza onaren printzipioak, egin gabe dauden beharrezko lege-erreformak... aztertuko dira. Hori guztia ikuspegi praktikotik, arazoetara eta horien konponbideetara bideratuta, kasurik garrantzitsuenetan oinarrituta.
Ikastaroa, batez ere, administrazio publiko, organo bermatzaile, gizarte zibil eta abarren barruan gardentasunaren arloan profesionalki diharduten pertsonei zuzenduta dago, baina planteatutako gaien aniztasunak eta hizlarien profilak ikastaro hau interes handiko hitzordu bihurtzen dute, baita zuzenbide, kudeaketa eta administrazio publiko, kazetaritza eta beste gradu batzuetako irakasle eta ikasleentzat ere.
Ikastaroa 1,5 ECTS kredituren baliokidea da, eta apirilaren 25era arte UIMPko ikastaro honetarako eta beste batzuetarako bekak eska daitezke esteka.
Topaketaren egitaraua:
2025eko uztailaren 2a, asteazkena
9:30 Inaugurazioa
Jose Luis Rodriguez Alvarez, Gardentasun Kontseiluko presidentea
Isabel Urrutia de los Mozos, Kantabriako Gobernuko Lehendakaritza, Justizia, Segurtasun eta Sinplifikazio Administratiboko kontseilaria
10.00 Espainian gardentasun publikoa ezartzearen argi-ilunak
Jose Luis Rodriguez Alvarez, Gardentasun Kontseiluko presidentea
11.00 Publizitate aktiboa eta kontuak ematea
Gonzalo Gómez de Villalobos, Gardentasunerako eta Gobernu Onerako zuzendariorde nagusia, Gardentasun Kontseilua
12:00 Publizitate aktiboaren ebaluazioa
Ana María Ruiz Martínez, vocal asesora de la Presidencia del Consejo de Transparencia
12:45 Dokumentuen kudeaketa gardentasun publikoaren tresna
Julián Antonio Prior Cabanillas, Gardentasunerako eta Gobernu Onerako zuzendariorde laguntzailea, Gardentasun Kontseilua
15:30 Mahai-ingurua: gardentasuna eta informaziorako sarbidea, Administrazioaren eta herritarren arteko konfiantzazko lotura gisa
Moderatzailea: Isabel Lombardero, Gardentasun Kontseiluko idazkari nagusia
Parte-hartzaileak:
Olga Agüero Oláiz, Kantabriako Kazetarien Elkargoko dekanoa
David Cabo Calderon, Civio Fundazioko zuzendarikidea
Safira Cantos Salah, Hay Derecho Fundazioko zuzendari nagusia
Eloisa Paredes Bordegé, Gardentasuneko eta Herritarren Arretarako zuzendariorde nagusia, Transformazio Digitalerako eta Funtzio Publikorako Ministerioa
2025eko uztailaren 3a, osteguna
09:30 Informazio publikorako irispidea: itzulerak eta eskubidearen norainokoa
Marta Timón Herrero, Gardentasun Kontseiluko Estatu Mailako Erreklamazioen zuzendariorde nagusia
10:30 Ez onartzeko arrazoien eta legezko mugen justifikazioa
Isabel Jiménez Plaza, Gardentasun Kontseiluko Lehendakaritzako bokal aholkularia
11:30 Arazoak, zailtasunak eta jardunbide egokiak prozedurak izapidetzean
José Santiago Fernández del Valle, Gardentasun Kontseiluko Estatu mailako Erreklamazioen zuzendariorde laguntzailea
12.30 Informazio publikorako irispidea bermatzea autonomia-erkidegoen eta toki-erakundeen eremuan
José Manuel Jover Lorente, Gardentasun Kontseiluko Autonomia eta Toki Eremuko Erreklamazioen zuzendariorde nagusia
15:30 Auzitegi Gorenaren jurisprudentzia: mugarri nagusiak
Eduardo Calvo Rojas, Auzitegi Goreneko magistratua
2025eko uztailaren 4a, ostirala
9:30 Gardentasuna eta gobernantza onaren politikak
Manuel Villoria Mendieta, Informatzailea Babesteko Agintaritza Independentearen lehendakaria.
10:30 Egin gabe dauden lege-erreformak
Joaquín Meseguer Yebra, Espainiako Udalerrien eta Probintzien Federazioko (FEMP) gardentasuneko eta informazio publikorako sarbideko lantaldearen koordinatzailea.
11:30 Informazio publikoa eskuratzeko eskubidearen izaera
Laura Diez Bueso, Auzitegi Konstituzionaleko magistratua
12:45 Amaiera
Clara Mapelli Marchena, Funtzio Publikoko Estatu idazkaria
Esteka UIMPra matrikulatu ikastaroan.