O Encontro de Órganos Garantes da transparencia que se celebrou en Toledo os días 20 e 21 de maio concluíu coa constitución da Conferencia de Órganos Garantes de Transparencia e o Dereito de Acceso á Información Pública (COTAI). Nace así unha nova entidade de colaboración e cooperación horizontal entre os diversos órganos garantes cuxa finalidade é contribuír a fortalecer a transparencia e a garantía do dereito de acceso á información pública nos distintos niveis do Estado mediante a realización de actuacións conxuntas.
Para a consecución destes fins, a Conferencia proponse, entre outras actividades, fomentar o intercambio de experiencias e boas prácticas entre os seus membros, realizar estudos e informes sobre cuestións que afecten ao dereito de acceso á información pública e á transparencia, elaborar documentos divulgativos e de concienciación cidadá, promover accións orientadas a fomentar a cultura da transparencia pública, deseñar liñas estratéxicas de formación dirixidas aos suxeitos obrigados, promover criterios compartidos de avaliación do cumprimento da transparencia e adoptar posicións comúns sobre cuestións de especial relevancia.
A proposta de creación foi presentada polo presidente do Consello, José Luís Rodríguez Álvarez, xunto con un borrador de regulamento para regular a súa natureza, fins, composición, actividades e funcionamento. Tras a correspondente deliberación e a incorporación das valiosas achegas dos representantes dos demais órganos, o regulamento foi aprobado por unanimidade e, acto seguido, acordouse a creación da Conferencia.
Integrarán o COTAI, xunto con o Consello de Transparencia estatal, os órganos garantes das Comunidades Autónomas de Andalucía, Aragón, Canarias, Castela-A Mancha, Castela e León, Cataluña, Madrid, Comunidade Valenciana, Foral de Navarra, Galicia, País Vasco e Rexión de Murcia.
A presidencia será anual e rotatoria con arranxo a un calendario predeterminado. Na propia sesión constitutiva acordouse que a primeira presidencia asúmea o titular do Consello Rexional de Transparencia e Bo Goberno de Castela-A Mancha. O 1 de xaneiro de 2026 tomará a substitución por un ano a Comisión de Garantía do Dereito de Acceso á Información Pública (GAIP) de Cataluña. Sucederanlles a Comisionada de Transparencia e Acceso á Información Pública de Canarias (en 2027) e a Comisionada de Transparencia da Rexión de Murcia (en 2028).
Rodríguez Álvarez destacou onte, en clausúraa da cita celebrada na sede das Cortes de Castela-A Mancha, a importancia de lograr constituír conxuntamente esta plataforma estable de cooperación que vai contribuír a fortalecer reciprocamente aos distintos órganos garantes e, ao mesmo tempo, a reforzar o dereito da cidadanía a acceder á información pública para atender ás esixencias de transparencia e de rendición de contas, “que cada vez adquiren máis importancia no contexto das sociedades democráticas avanzadas como a nosa”.
Pola súa banda, Fernando Muñoz Jiménez, presidente do Consello Rexional de Transparencia de Castela-A Mancha, institución organizadora do encontro, celebrou alcanzar este acordo en Toledo, cidade das tres culturas e destacou o “ambiente de cooperación e aprendizaxe mutua” desta cita dos órganos garantes, que marca “o inicio dun camiño” que decidiron percorrer xuntos porque "a transparencia é un dereito que debemos promover e tamén protexer".
