O Consello de Transparencia e Bo Goberno participa esta semana en Vitoria no IX edición do Cume Global da Alianza de Goberno Aberto. Trátase dun encontro ao máximo nivel organizado polo Comité Executivo da Alianza polo Goberno Aberto, que desde hai un ano copreside España. En a cita abordaranse cuestións cruciais relacionadas co Estado aberto, a participación pública, a gobernación dixital, a transparencia, a integridade e a loita contra a corrupción, desde o enfoque de que a apertura debe xerar un mellor goberno e unha maior equidade, non só aparencia.
O Consello participa no IX Cume Global de Goberno Aberto en Vitoria
06/10/2025
En esta cita, que reúne do 6 ao 10 de outubro en Vitoria a máis de 2.000 asistentes de cen países, o presidente do Consello intervirá nun panel de alto nivel sobre integridade, transparencia e ética públicas, e o subdirector de Transparencia e Bo Goberno nunha sesión sobre transparencia algorítmica, na que defenderá o dereito de acceso cidadán ao código fonte das aplicacións que usa a Administración como elemento básico de garantía fronte a unha posible arbitrariedade e a rumbos discriminatorios.
Panel de alto nivel sobre integridade, transparencia e ética públicas
O presidente do Consello, José Luis Rodríguez Álvarez, intervirá o xoves 9 de outubro ás 9 horas nun dos oito paneis de alto nivel que terán lugar durante o cume. Titulado “Integridade, transparencia e ética públicas”, na sesión participarán responsables públicos de varios países, así como organizacións da sociedade civil, para debater os avances logrados nestas áreas craves para fomentar a confianza pública, garantir a rendición de contas e combater a corrupción.
Participan na sesión, ademais do presidente do Consello, Manuel Villoria Mendieta, presidente da Autoridade Independente de Protección do Informante; Zukiswa Kota, xefa de Programa en Public Service Accountability Monitor (PSAM), organización da sociedade civil con sede en Sudáfrica; Adea Pirdeni, Ministra de Administración Pública e Anticorrupción de Albania; Mariam Galstyan, comisionada xefe da Comisión de Prevención da Corrupción de Armenia; Viktor Pavlushchyk, director da Axencia Nacional para a Prevención da Corrupción de Ucraína; Olusoji Apampa, director executivo da organización The Convention on Business Integrity; Rueben Lifuka, director do Chandler Foundation en Zambia; Danella Newman, xefa de proxectos de Participación da Sociedade civil na Coalición UNCAC (Convención das Nacións Unidas contra a Corrupción); e Jorge Arturo Reina García, director de Transparencia e Prevención da Corrupción (Secretaría de Transparencia e Loita contra a Corrupción) de Honduras.
Transparencia algorítmica
Pola súa banda, o subdirector xeral de Transparencia e Bo Goberno do Consello, Gonzalo Gómez de Villalobos, intervirá o martes 7 de outubro ás 17:15 horas na sesión “Transparencia algorítmica para a rendición de contas democrática”, coordinada polo Goberno de Escocia e pola coalición IA Cidadá.
Como lembra a organización do Cume, os algoritmos definen cada vez máis as decisións públicas que afectan directamente a vida das persoas —desde a elixibilidade para beneficios sociais ata a vixilancia policial e o acceso a servizos públicos. Con todo, en moitos casos, o funcionamento destes sistemas segue sendo opaco para a cidadanía, os responsables políticos e mesmo outras institucións públicas.
Gómez de Villalobos exporá na sesión a postura mantida polo Consello a favor da transparencia algorítmica e o acceso ao código fonte das aplicacións usadas polas Administracións como salvagarda imprescindible fronte a unha posible arbitrariedade ou a rumbos discriminatorios na toma de decisións total ou parcialmente automatizadas.
Repasará as principais resolucións ditadas desde 2021, cando o Consello estableceu o novo criterio que vén aplicando desde entón e que foi apoiado pola recente e transcendental sentenza do Tribunal Supremo que obriga á Administración do Estado a proporcionar á Fundación Cidadá Civio o acceso ao código fonte da aplicación informática BOSCO, desenvolvida polo Ministerio para a Transición Ecolóxica para que as empresas comercializadoras de enerxía eléctrica poidan comprobar se os solicitantes do bono social cumpren cos requisitos legais para ter a consideración de consumidor vulnerable.
También hai que destacar que o Supremo acaba de admitir un recurso de casación presentado polo Consello contra unha sentenza da Audiencia Nacional que considera que non debe facilitarse o acceso ao código fonte dunha aplicación informática utilizada pola Comunidade de Madrid para o sorteo de tribunais asociado a procesos selectivos para acceder á función pública.
Na sesión sobre transparencia algorítmica do Cume intervirán tamén Doreen Grove, directora de Goberno Aberto do Goberno de Escocia; Thai Jungpanich, directora de Alianzas Estratéxicas de Polítical Watch, membro da coalición IA Cidadá; María Paz Hermosilla, directora de GobLab UAI na Universidade Adolfo Ibáñez (Chile); e Sofía Paes, conselleira de Política de Datos do Ministerio de Xustiza e Asuntos Dixitais de Estonia.
Sobre a Alianza para o Goberno Aberto e o IX Cume de Goberno Aberto
La Alianza para o Goberno Aberto (OGP, polas súas siglas en inglés) nace no seo de Nacións Unidas no ano 2011, a iniciativa do expresidente estadounidense Barack Obama. Configúrase como unha comunidade global de líderes gobernamentais e defensores da sociedade civil para promover unha gobernación transparente, participativa, inclusiva e responsable.
Un total de 74 países, 150 gobernos locais e miles de organizacións da sociedade civil forman parte desta iniciativa. España é membro da Alianza desde a súa orixe e un dos países con maior número de representantes rexionais e locais no seu seo.
O programa do IX cume da OGP, que se celebrará en Vitoria, inclúe 4 sesións plenarias de alto nivel, 8 paneis de alto nivel, 5 diálogos globais, 40 sesións e máis de 30 eventos paralelos. Participarán como relatores máis de 60 representantes nacionais de alto nivel de 32 países, así como 42 representantes locais de alto nivel.